“ไมโครพลาสติก” ภัยเงียบที่มนุษย์ทุกคนไม่ควรมองข้าม

แม้ว่า พลาสติก จะเป็นวัสดุอเนกประสงค์ที่สร้างความสะดวกสบายให้กับมนุษย์มาอย่างยาวนาน แต่เมื่อขาดการใส่ใจในกระบวนการกำจัด วัสดุนี้กลับกลายเป็นดาบสองคม ทำให้ปัจจุบันโลกต้องเผชิญเข้ากับปัญหา ขยะพลาสติกล้นโลก ซึ่งกำลังทำลายระบบนิเวศลงอย่างช้า ๆ

ไม่เพียงเท่านั้น แต่ยังนำพาซึ่งภัยเงียบที่มนุษย์มองไม่เห็น นั่นก็คือ ไมโครพลาสติก

บทความนี้จะพาคุณมารู้จักกับไมโครพลาสติก หนึ่งในภัยเงียบที่หลาย ๆ คนไม่ควรมองข้าม สิ่งนี้คืออะไร ทำอันตรายต่อมนุษย์และสิ่งแวดล้อมอย่างไรบ้าง หาคำตอบได้ที่นี่เลย

“ไมโครพลาสติก” คืออะไร

ไมโครพลาสติก คือ พลาสติก หรือ เศษพลาสติกที่มีขนาดเล็กกว่า 5 มิลลิเมตรลงไป ทำให้มองเห็นได้ยากด้วยตาเปล่า ด้วยเหตุนี้จึงทำให้เกิดปัญหา ไมโครพลาสติกปนเปื้อนอยู่ในระบบนิเวศ โดยที่เราไม่รู้ตัวนั่นเอง

โดยปัจจุบันไมโครพลาสติกนั้นถูกจำแนกออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่

• Primary Microplastic คือ ไมโครพลาสติกที่ตั้งใจผลิตให้มีขนาดเล็กกว่า 5 มิลลิเมตร โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อนำไปใช้งานกับผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ไมโครบีดส์ (Microbeads) ในโฟมล้างหน้า และยาสีฟัน
• Secondary Microplastic คือ ไมโครพลาสติกที่เกิดจากการแตกหัก หรือเสื่อมสภาพของผลิตภัณฑ์พลาสติกทั่วไป เช่น ขวดน้ำ แก้ว หลอด ฯลฯ

ด้วยขนาดที่เล็กมาก ๆ ของไมโครพลาสติก ส่งผลให้มันแทรกซึมเข้าไปปนเปื้อนอยู่ในระบบนิเวศได้อย่างง่ายดาย ไม่ว่าจะเป็นการไหลลงไปสู่แหล่งน้ำต่าง ๆ และถูกสัตว์น้ำกินเข้าไป หรือปนเปื้อนอยู่ในดิน ทำให้ต้นไม้ดูดซึมไมโครพลาสติกขึ้นมาปนเปื้อนในผลของมันอีกด้วย

ไมโครพลาสติกกำลังแฝงอยู่ในอาหารโดยที่เราไม่รู้ตัว

อย่างที่ได้กล่าวไปข้างต้นว่าปัจจุบันไมโครพลาสติกนั้นได้ปะปนเข้าไปอยู่ในระบบนิเวศเป็นที่เรียบร้อยแล้ว และนั่นทำให้มันแฝงตัวเข้ามาในอาหารที่พวกเราทุกคนทานอยู่เช่นเดียวกัน ตัวอย่างเช่น

ไมโครพลาสติกในผัก และผลไม้

การปนเปื้อนของไมโครพลาสติกในดินสามารถส่งผลให้พืชพรรณต่าง ๆ ดูดซึมเข้าไปผ่านทางราก ทำให้ชิ้นส่วนของไมโครพลาสติกนั้นถูกพบเจอภายในผลของมันอีกด้วย

ข้อมูลนี้มาจากผลการวิจัยโดย Margherita Ferrante นักวิจัยจาก University of Catania ประเทศอิตาลี ซึ่งได้ค้นพบเศษไมโครพลาสติกในผัก และผลไม้บางชนิด เช่น แครอท ผักกาดหอม แอปเปิล ฯลฯ

โดยในการวิจัยของ Margherita Ferrante นั้นพบว่าภายในแอปเปิลนั้น มีไมโครพลาสติกแฝงอยู่ในผลมากถึง 195,500 ชิ้นต่อกรัมเลยทีเดียว

ไมโครพลาสติกในปลา

จากการทดลองโดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัย The Education University of Hong Kong พบว่า ปลากระบอกเทาที่ถูกนำมาใช้เป็นตัวอย่างในการทดลองนั้น กว่า 60% ของจำนวนทั้งหมดมีการปนเปื้อนเศษไมโครพลาสติกอยู่ภายในร่างกาย นอกจากนี้ยังพบไมโครพลาสติกในปลาทะเลอื่น ๆ อีกด้วย

ไมโครพลาสติกในเกลือ

สถาบันผู้บริโภคของฮ่องกงรายงานว่า จากการทดสอบไมโครพลาสติกปนเปื้อนในเกลือ กว่า 20% ของเกลือที่นำมาทดสอบมีการปนเปื้อนไมโครพลาสติกกว่า 114 – 17,200 มิลลิกรัม ต่อเกลือจำนวน 1 กิโลกรัมเลยทีเดียว

ไมโครพลาสติกส่งผลเสียต่อสุขภาพหรือไม่

ในแต่ละวันมนุษย์อาจจะเผลอทานไมโครพลาสติกเข้าไปมากถึง 5 กรัมโดยไม่รู้ตัว โดยใน 1 สัปดาห์นั้นเราอาจเผลอทานพลาสติกเข้าไปเทียบเท่ากับบัตรเครดิตใบหนึ่งเลยทีเดียว

อย่างไรก็ตาม องค์การอนามัยโลก (WHO) ได้ประกาศว่าไมโครพลาสติกที่เผลอทานเข้าไปนั้น จะถูกนำออกจากร่างกายอัตโนมัติผ่านการขับถ่าย และปัจจุบันยังไม่ทราบอันตรายที่แน่ชัด

ถึงแม้ว่าองค์การอนามัยโลกจะประกาศว่าร่างกายของมนุษย์สามารถขับไมโครพลาสติกออกไปเองได้ แต่ผลกระทบของมันก็ยังเป็นสิ่งที่ต้องศึกษาอย่างต่อเนื่อง

เนื่องจากผลวิจัยของ Vrije Universiteit Amsterdam ได้ทำการทดลองค้นหาไมโครพลาสติกในเลือดของมนุษย์ ซึ่งผลลัพท์ที่ออกมาพบว่ากว่า 80% ของกลุ่มตัวอย่างนั้นมีการปนเปื้อนของไมโครพลาสติกในเลือด

ทำให้เป็นที่น่าหวาดหวั่นว่าในอนาคตเจ้าไมโครพลาสติกนี้จะทำอันตรายต่อร่างกายมนุษย์อย่างไร จะมีการเกาะตัวสะสมบริเวณเส้นเลือด หรือมีการอุดตันที่อวัยวะใดหรือไม่ ซึ่งเป็นสิ่งที่ต้องศึกษากันต่อไป

ร่วมด้วยช่วยกันลดขยะพลาสติก เริ่มต้นที่ตัวเรา

แม้ว่าเราจะไม่สามารถกำจัดไมโครพลาสติกได้ในทันที แต่คุณก็สามารถเป็นส่วนหนึ่งที่สามารถร่วมมือเพื่อไม่ให้เกิดไมโครพลาสติกเพิ่มขึ้นได้

เริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการงดใช้ผลิตภัณฑ์พลาสติกแบบใช้แล้วทิ้ง เช่น ขวดน้ำ ถุงพลาสติก ฯลฯ ช่วยกันแยกขยะเพื่อให้ขยะพลาสติกนั้นถูกกำจัดอย่างถูกวิธี หรือนำมารีไซเคิลได้

มาเริ่มต้นก้าวเล็กๆ ในการลดปริมาณขยะพลาสติกไปด้วยกัน เพื่ออนาคตที่ยั่งยืนของตัวคุณและคนที่คุณรัก

ติดตามข่าวสารและคอนเทนต์ดี ๆ เกี่ยวกับเทคโนโลยี ธุรกิจ และสิ่งแวดล้อมที่คุณไม่ควรพลาด ได้ที่ Facebook PTT ExpresSo