ฝันให้ไกลและไปให้ถึงฝัน คือหนึ่งในปัจจัยแห่งความพยายามที่เหล่า Startup สามารถก้าวไปข้างหน้าได้ แต่ก้าวแต่ละก้าวคงไปได้ไม่ไกลนักหากมีเพียงความฝันอย่างเดียว เพราะโลกแห่งความเป็นจริงทุกอย่างล้วนหมุนด้วยเงินทุน Startup Funding จึงกลายเป็นสิ่งจำเป็น
ความสำคัญของ Startup Funding
Startup คือนิยามของบริษัทที่มี “ของ” อยู่ในตัว ไม่ว่าจะเป็นเทคโนโลยี นวัตกรรม หรือแม้แต่บุคลากร ซึ่งเป็นปัจจัยให้บริษัทดังกล่าวโตขึ้นอย่างก้าวกระโดด ไปจนถึงขั้น Disrupt สิ่งที่มีอยู่เดิมๆ ให้หายไปจากสารระบบ
ไม่ว่าจะเป็นบริษัทใหญ่อย่าง Google Facebook หรือ Amazon ก็ล้วนแล้วเริ่มต้นจากการเป็น Startup มาก่อนทั้งนั้น ด้วยความมุ่งมั่น ตั้งใจ ร่วมกับทีมงานที่ดีส่งผลให้บริษัทเหล่านั้นก้าวถึงจุดสูงสุด
แต่ก็ยังมีอีกสิ่งที่ขาดไม่ได้…นั่นคือเงินทุน
บริษัทจะก้าวหน้าได้ นอกจากไอเดียที่ยากจะเลียนแบบแล้ว ก็หนีไม่พ้นเงินทุน
การต่อยอดธุรกิจ แตกไลน์สินค้า ขยับขยายกิจการ ไปจนถึงการดูแลรักษาล้วนต้องพึ่งพาเงิน ไม่ใช่ทุกคนที่จะมีเงินก้อนเป็นของตนเอง โดยเฉพาะในเวลาที่บริษัทเพิ่งเริ่มตั้งในระยะเวลาไม่นาน หรือช่วงเวลาที่ต้องขยายกิจการของบริษัท
Startup Funding หรือ การลงทุนเพื่อ Startup จึงเกิดขึ้น เพื่อเป็นการร่วมสนับสนุนในการต่อยอดธุรกิจต่างๆ ให้ไปได้ไกลมากขึ้น ในขณะเดียวกันผู้ร่วมลงทุนก็อาจได้ผลตอบแทนเป็นหุ้น เงินปันผล ส่วนแบ่ง เทคโนโลยี หรือสิ่งอื่นๆ ที่ได้ตกลงกันเอาไว้
ระดับของ Startup Funding
การระดมทุนของเหล่า Startup จะถูกแบ่งระดับออกตามมูลค่าการลงทุนเป็นหลัก ซึ่งฝั่ง Startup ก็ต้องมีความพร้อมเพื่อการระดมทุนในระดับหนึ่งด้วยเช่นกัน โดยหนทางของการ Funding นี้ก็คือการ “เสนอ” เพื่อให้นักลงทุนนั้น “สนใจ” ที่ต้องการจะร่วมทุน โดยจะมีระดับดังนี้
Pre-Seed
การระดมทุนในระดับ Pre-Seed โดยส่วนมากจะเป็นการระดมทุนที่ทางผู้ประกอบการยังมีเพียงไอเดีย เพิ่งเริ่มพัฒนา ผลิตภัณฑ์ กระบวนการ หรือธุรกิจของตัวเอง และต้องทำการนำเสนอแผนการทำงานรวมถึงแนวทางในการพัฒนาเพื่อให้ผู้ลงทุนสนใจ
มูลค่าการลงทุนระดับ Pre-Seed จะอยู่ในช่วง 600,000 – 1.5 ล้านบาท
Seed Fund (Pre-Series A)
Seed Fund คือระดับการลงทุนของ Startup ที่มีผลิตภัณฑ์ กระบวนการ หรือธุรกิจที่จับต้องได้ระดับหนึ่ง และต้องการพัฒนาต่อให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น หรือเข้าถึงลูกค้ามากขึ้นเพื่อดูว่าสิ่งที่ตัวเองทำสามารถไปต่อได้แค่ไหน
สาเหตุที่ Seed Fund มีอีกชื่อเรียกว่า Pre-Series A ก็เพราะขั้นนี้เป็นเหมือนกับขั้นดูสัญญาณ ว่าในที่สุดแล้วผู้ประกอบการมีความน่าสนใจมากเพียงพอ หรือมีความก้าวหน้ามากพอที่จะก้าวไปสู่ Series A ได้หรือไม่ ซึ่งในปัจจุบันการสนับสนุนในระดับ Seed Fund และ Pre-Seed เริ่มมีน้อยลง เพราะตลาด Startup มีการแข่งขันสูงขึ้น
มูลค่าการลงทุนระดับ Seed Fund จะอยู่ในช่วง 3 ล้านบาท ไปจนถึง 100 ล้านบาท
Series A
Series A อาจเป็นระดับการระดมทุนที่คุ้นหูคนไทยมากที่สุดแล้ว เนื่องจาก Startup ที่ก้าวเข้ามาระดมทุนในระดับนี้ได้จะต้องมีความ “ดัง” ระดับหนึ่ง หรือคือมีผู้ใช้งานมากพอแม้ว่าจะยังอยู่ในกลุ่มที่จำกัดก็ตาม
การระดมทุน Series A เป็นสัญญาณว่า Startup ที่เข้าร่วมกำลังจะเกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ เช่น การขยาย หรือเปลี่ยนรูปแบบธุรกิจ การออกผลิตภัณฑ์ใหม่ที่เข้าถึงกลุ่มลูกค้ากลุ่มอื่น หรือขยายฐานลูกค้าของตัวเองให้กว้างขึ้น
มูลค่าการลงทุนระดับ Series A จะอยู่ในช่วง 3 ล้านบาท ไปจนถึง 100 ล้านบาท
Series B
การจะก้าวเข้าถึง Series B นี้ได้แสดงว่าตัว Startup ต้องประสบความสำเร็จ ได้รับการยอมรับในระดับ ภูมิภาค (Local) หรือกำลังก้าวสู่ระดับภูมิภาคอย่างเต็มตัว และเล็งจะก้าวสู่ระดับสากล (International) ต่อไปในอนาคต
นอกจากจะมีแผนธุรกิจชัดเจน จะต้องมีแผนการพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์หรือบริการของตนเองที่จับต้องได้ รวมถึงผู้ที่ได้รับการร่วมทุนใน Series B จำเป็นจะต้องมีเม็ดเงินหมุนเวียนและผลกำไรที่ชัดเจนมากพอที่ให้ผู้ลงทุนเชื่อถือ เนื่องจากเงินลงทุนสำหรับ Series B จะเป็นเงินมากกว่า Series A พอสมควร
มูลค่าการลงทุนระดับ Series B จะอยู่ในช่วง 100 ล้านบาท ไปจนถึงระดับ 1 พันล้านบาท
Series C
โดยส่วนมากแล้ว Startup ที่มีการลงทุนในระดับ Series C นี้จะเป็น Startup ระดับโลกที่มีชื่อเสียง หรือว่าเป็นผู้ครอบครองผลิตภัณฑ์ที่จำเป็นสำหรับคนส่วนใหญ่ และต้องการขยายกิจการตนเองไปในต่างประเทศ ซึ่งตัว Startup เองก็มีมูลค่า สามารถทำเงินได้ระดับหนึ่งแล้ว แต่ยังไม่เพียงพอจะต่อยอดอย่างมั่นคงในระดับโลก
ซึ่งเงินของระดับ Series C นี้มากเพียงพอที่จะพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ๆ ของบริษัท ไปจนถึงซื้อบริษัทที่เกี่ยวข้องเพื่อนำเทคโนโลยีของบริษัทดังกล่าวมาปรับใช้และพัฒนา ให้ผลิตภัณฑ์เดิมก้าวหน้าอย่างรวดเร็วก็ได้เช่นกัน
มูลค่าการลงทุนระดับ Series C จะอยู่ในช่วง 500 ล้านบาท ไปจนถึง 3 พันล้านบาทหรือสูงกว่านั้น
ทั้งนี้ตัวมูลค่าการลงทุนในระดับต่างๆ นี้จะมีความแตกต่างกันออกไปตามธุรกิจและภูมิภาค ไม่มีความตายตัวทั้งเงินและเหตุผลในการระดมทุน ในบางครั้งการลงทุนใน Series B และ C จะมีเหตุผลในการระดมทุนใกล้เคียงกัน คือการขยายกิจการไปในระดับโลก ต่างเพียงแค่เม็ดเงินลงทุนเท่านั้น
Startup ระดับโลกที่ทุกคนต้องรู้จัก
Startup คือบริษัทขนาดเล็กที่เติบโตอย่างรวดเร็วในระยะเวลาอันสั้น ในบางครั้งเลยคนทั่วไปจึงไม่รู้ว่าบริษัทเหล่านี้เคยเป็น Startup มาก่อน
- Google : บริการ Search Engine ระดับโลกที่ปัจจุบันมีบริการและผลิตภัณฑ์ในเครือมากมายตั้งแต่ Email ไปจนถึงพัฒนารถยนต์ไร้คนขับ
- Facebook : Social Media ชื่อก้องโลกที่ทำให้โลกปัจจุบันเข้าใกล้คำว่าไร้พรมแดนมากขึ้น และต่อยอดด้วยการเข้าซื้อบริษัทต่างๆ ตั้งแต่บริษัทซอฟท์แวร์ดีไซน์จนถึงบริษัทแอปพลิเคชั่นอย่าง Instagram เพื่อพัฒนาบริการของตัวเองให้ครอบคลุมผู้คนมากที่สุด
- Amazon : จากร้านขายหนังสือออนไลน์ ไปสู่นวัตกรรม E-book และต่อยอดมาถึงอาณาจักร E- commerce สุดยิ่งใหญ่ ปัจจุบัน Amazon กลายเป็นบริการซื้อขายครบวงจรสำหรับผู้คนในอเมริกาและประเทศอื่นๆ ไปแล้ว
นี่คือเหล่า Startup ที่ทำงานจนตัวเองประสบความสำเร็จอย่างล้นหลาม ซึ่งมีทั้งการผ่านวิธีระดมทุนและใช้ทุนของตนเอง ยังมี Startup อีกมากที่หลายคนยังอาจไม่เคยได้ยินชื่อแต่ได้รับการระดมทุนจนกลายเป็นระดับพันล้านดอลลาร์ หรือ Unicorn
สรุป
ทุกบริษัทย่อมมีแนวทางการเติบโตของตัวเอง การพึ่งพา Startup Funding ก็เป็นเพียงหนทางหนึ่งที่ทำให้บริษัทเติบโตเท่านั้น ซึ่งอาจจะมั่นคงกว่าหรือรวดเร็วกว่าก็สุดแล้วแต่ว่าผู้ที่ได้รับการสนับสนุนนั้นสามารถนำเงินทุนไปใช้ได้อย่างเต็มประสิทธิภาพขนาดไหน
ถ้าหากคุณมีความฝัน มีการวางแผนและสามารถ “สร้าง” ในสิ่งที่คุณ “มี” ได้ ก็แสดงว่ายังมีโอกาสอีกมากที่จะรอคอยคุณอยู่ในอนาคต