ป้ายกำกับ: food tech

ไม่ว่าจะเป็นชนชาติใดมนุษย์ทุกคนล้วนต้องกินอาหาร ต่างชนิด ต่างรสชาติ ต่างกรรมวิธี แต่สิ่งที่หลายต่อหลายคนอาจไม่ได้สังเกตคือ ความเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับของกินตรงหน้าเรา แสดงให้เห็นถึงการมีอยู่อันแสนเรียบง่ายของ Food Tech เทคโนโลยีอาหาร 

การทำอาหารทีละน้อยแปรเปลี่ยนเป็นการผลิตจำนวนมากในโรงงาน การปลูกอย่างช้าๆ กลายเป็นการพัฒนาสายพันธ์ุและคัดเกรดเมล็ดเพื่อให้ได้ผลผลิตที่ดีที่สุด นี่คือเทคโนโลยีที่ไม่ว่าใครก็ขาดไปไม่ได้

Food Tech เทคโนโลยีอาหาร คืออะไรกันแน่

เทคโนโลยีอาหาร (Food Technology) หรือที่เราเรียกกันสั้นๆ ว่า Food Tech คือการประยุกต์และสรรสร้างเทคโนโลยีเข้ากับอุตสาหกรรมอาหาร ตั้งแต่กระบวนการเลือกวัตถุดิบ การทำอาหาร การขนส่งอาหาร เพื่อให้การผลิตแต่ละครั้งมีประสิทธิภาพมากที่สุด

บทบาทหลักของ Food Tech ในแต่ละยุคสมัยเองก็มีความแตกต่างกันไปตามความต้องการของผู้ผลิตและผู้บริโภค ยกตัวอย่างเช่นเทคโนโลยียุคแรกเริ่มอย่างอาหารกระป๋อง เกิดขึ้นด้วยแนวคิดการสร้างความสะดวกในการรับประทานและเก็บอาหารได้นาน และในเวลาต่อ Food Tech ก็ถูกให้ความสำคัญด้านของการผลิตอาหารจำนวนมาก และการควบคุมคุณภาพ 

ในช่วงปี 2019-2020 Food Tech ที่เข้ามามีบทบาทมากที่สุดคือเพื่อการบริการขนส่งอาหาร อย่างแอปพลิเคชัน Grab, Gojek, Line man, Food Panda เป็นต้น เพื่อตอบโจทย์ผู้ที่ทำงานกับบ้านและบริษัทที่อยากทานอาหารหลากหลายนั่นเอง

สำหรับอนาคต Food Technology เองก็เริ่มถูกกำหนดบทบาทจากกระแสนิยม ‘ประสิทธิภาพและความยั่งยืน’ สำหรับอาหาร โดยเราสามารถสังเกตได้จากการปรับเปลี่ยนรูปแบบการผลิตและการตลาดของแบรนด์ต่างๆ รวมถึงการพัฒนาสินค้าใหม่ๆ เช่น

• เนื้อเทียม การผลิตเนื้อเทียมนอกจากจะเป็นผลดีต่อผู้ที่ไม่นิยมเนื้อสัตว์แล้ว ยังช่วยลดการปล่อยก๊าซและการผลาญพลังงานที่เกิดจากการเลี้ยงสัตว์ ช่วยโลกในระยะยาวอีกด้วย 

• การใช้ Data เข้าร่วมกับการผลิต ในปัจจุบันมีการวิเคราะห์ข้อมูลผู้ซื้อและวัตถุดิบ รวมถึงแนวโน้มการทำการตลาด เพื่อการผลิตอาหารแบบ Zero Waste มากขึ้น โดยสิ่งเหล่านี้จะส่งผลให้ของเสียที่เกิดในอุตสาหกรรมลดน้อยลง จนถึงไม่มีเลย ส่งผลดีต่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น

• Robotics and AI การปรับใช้หุ่นยนต์และปัญญาประดิษฐ์เข้าสู่อุตสาหกรรมอาหาร จะช่วยลดข้อผิดพลาดและเพิ่มประสิทธิภาพในระยะยาวสำหรับการทำงาน 

แน่นอนว่าเทคโนโลยีรูปแบบอื่นๆ ก็ยังมีบทบาทอยู่ แต่อาจได้รับความสนใจมากน้อยแตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับกระแสการบริโภคอาหาร และความต้องการของผู้คน ณ ขณะนั้น

คุณสามารถอ่านเรื่องราวของเนื้อเทียมเพิ่มเติมได้ในบทความ เนื้อเทียม อาหารแห่งอนาคต

ผลกระทบของ Food Tech กับวงการอาหาร

ผลกระทบเชิงบวก กระตุ้นการแข่งขันในอุตสาหกรรมอาหารให้มากขึ้น มีการประดิษฐ์คิดค้นเทคโนโลยีใหม่ๆ ช่วยทำให้เกิดการลงทุนในอาหาร และเพิ่มมูลค่าให้อาหารจานต่างๆ แน่นอนส่งผลให้มีเงินสะพัดในวงการนี้เป็นอย่างมาก อ้างอิงจากทาง Research & Markets มูลค่าการตลาดของ Food Tech จะสูงถึง 2.5 แสนล้านดอลลาร์ (7.79 ล้านล้านบาท) ทีเดียว

Food Tech บางประเภทยังช่วยลดผลกระทบที่ส่งตรงสู่สภาพแวดล้อม เช่น ห่วงโซ่คุณค่าของเนื้อเทียมที่ใช้พลังงานในการผลิตและการจัดการต่างๆ ต่ำกว่าการเลี้ยงวัวจริงๆ เป็นต้น  

ผลกระทบเชิงลบ การใช้เทคโนโลยีเข้ามาเกี่ยวข้องอาจส่งผลกระทบต่อผู้ผลิตรายย่อยบางส่วนที่ขาดโอกาสการเข้าถึงเทคโนโลยี ทำให้เกิดช่องว่างระหว่างอุตสาหกรรมอาหารมากยิ่งขึ้นกว่าเดิม ซึ่งผลกระทบเชิงลบดังกล่าวสามารถแก้ไขได้โดยการทำความเข้าใจและกระจายเทคโนโลยีให้เข้าถึงผู้ผลิตรายย่อยมากขึ้นเพื่อเพิ่มศักยภาพการแข่งขันโดยรวม 

โลกกับเทคโนโลยีอาหาร ความท้าทายใหม่แห่งศตวรรษที่ 21 

ความก้าวหน้าของเทคโนโลยีทางอาหารกลายเป็นอีกหนึ่งก้าวใหม่ที่สำคัญสำหรับประเทศต่างๆ บนโลกใบนี้ ไม่ว่าจะเป็นสหรัฐอเมริกา จีน รัสเซีย อังกฤษ ต่างก็มีการพัฒนา Food Tech เป็นของตัวเองเนื่องจากมันเปรียบเสมือน ‘รากฐาน’ การผลิตอื่นๆ ในอนาคต และสามารถควบคุมได้ตั้งแต่เริ่มต้นการจัดการวัตถุดิบ จนถึงการส่งและเสิร์ฟอาหาร เรื่องท้าทายที่มีแนวโน้มจะเพิ่มมากขึ้นคือการเพิ่มความหลากหลายของเทคโนโลยีด้านอาหาร การลดการใช้พลังงานและการพัฒนาต่อยอดเทคโนโลยีที่มีอยู่แล้วให้ดีกว่าเดิม 

สำหรับ Food Tech ในประเทศไทยก็นับว่าเป็นความท้าทายเป็นอย่างยิ่ง เนื่องจากไทยเป็นประเทศที่มีการเกษตรและการผลิตอาหารเป็นพื้นฐานอยู่แล้วแต่ยังไม่มีการกระจายเทคโนโลยีมากเท่าใดนัก

โดยในปัจจุบันมีการส่งเสริมการลงทุนจากทั้งภาครัฐและภาคเอกชนเกี่ยวกับ Food Tech โดยเฉพาะจากทาง สถาบันนวัตกรรมแห่งชาติ (NIA) ที่ออกโครงการ SPACE-F ส่งเสริมเทคโนโลยีอุตสาหกรรมด้านอาหารให้สตาร์ทอัปไทยมีโอกาสเข้าสู่วงการนี้ได้มากขึ้น  หรือ เมืองนวัตกรรมอาหาร [Food Innopolis] สนับสนุนการวิจัย พัฒนาและนวัตกรรมด้านอาหารแบบครบวงจร โดยเป็นการทำงานร่วมกับหน่วยงานเครือข่ายภาครัฐ ภาคเอกชนและมหาวิทยาลัย

สรุป

Food Technology เป็นอีกหนึ่งเทคโนโลยีอนาคตที่มีการพัฒนาและวิจัยทั่วทั้งโลก และมีแนวโน้มจะเพิ่มการลงทุนมากขึ้นไปอีก จากความต้องการอาหารทีหลากหลายรูปแบบของมนุษยชาติ 

ความท้าทายรูปแบบใหม่อย่าง ‘ประสิทธิภาพและความยั่งยืน’ ของอุตสาหกรรมอาหาร อาจเป็นโจทย์หลักสำคัญสำหรับผู้ที่กำลังจะลงทุนใน Food Tech ที่ได้เห็นตัวอย่างมาแล้วจากการใช้ข้อมูลเพื่อผลิตอาหาร และการใช้เนื้อเทียม เรื่องราวของเทคโนโลยีอาหารนี้จึงเป็นสิ่งที่เราต้องดูความเปลี่ยนแปลงกันอีกยาวไกลว่าในอนาคตจะออกมาเป็นอย่างไรกันแน่